lundi 21 décembre 2015

ԲՈԼՈՐԳԻՐ. բոլորակ գիր

Բոլորգիր, բոլորակ գիր, հայկական գրատեսակ: Ստեղծել է Մեսրոպ Մաշտոցը մյուս գրատեսակների հետ միաժամանակ:
Ի տարբերություն երկաթագրի եւ գրչագրի, բոլորգիրը նստում է տողագծի վրա իր բոլորակով, որը դրվում է երկար բաղադրիչի վերին, միջին, կամ ստորին մասում, կարճ եւ նուրբ գծերի աւգնությամբ, իսկ երկարի մնացած մասը ձգվում է տողից վեր կամ վար:
Ո'գտագործվել է որպես առաւրյա գիր: X դարից բոլորգիրը դարձել է գրչության, XIIIդ. 2-րդ կեսից՝ հիմնական գրերից մեկը: Կատարելության է հասել Կիլիկիայի մշակութային կենտրոններում, ապա տարածվել բուն Հայաստանում, հայկ. գաղթավայրերում եւ XVI դարից դարձել տպագրության գիր:
Գծագրական տեսակետից բոլորգիրը միջնադարում բաժանվել է 4 ենթախմբի.
1. ''մարմնածիրք'' - ա,ո, ս, տ եւ այլն,
2.''գլխածիրք'' - բ, գ, դ, զ եւ այլն,
3. ''վերջածիրք'' - ե, ժ, ծ, մ եւ այլն,
4. ''միջածիրք'' - թ, ի, խ, կ, վ եւ այլն:
Բոլորգիրով մեզ հասած ամենահին ձեռագիրը գրված է 981-ին:
Բոլորգրից առաջացել են շղագիրը եւ նոտրգիրը:


Ա.Մաթեւոսյան, Հայկական Սովետական Հանրագիտարան

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire